Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Zambrowie

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych - Oddział w B. – Inspektorat w Z. (zwanym dalej ZUS), wniósł o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym w dniu (...) r. M. P. (1). Wnioskodawca wskazał, że spadkodawca był kawalerem i nie udało się ustalić, czy pozostawił zstępnych. We wniosku ZUS wskazał jako spadkobierców ustawowych: matkę spadkodawcy J. P. oraz rodzeństwo Z. P. (1), D. O. (1), A. P. (1), M. B. (1) oraz B. P.. Ojciec spadkodawcy Z. P. (2) nie dożył otwarcia spadku.

Uczestnicy postępowania: A. P. (1), B. P., D. O. (1) oraz M. B. (2) złożyli oświadczenia o odrzuceniu spadku (protokół z dnia (...) r. w sprawie o sygn. (...), SR Z.). W imieniu J. P. i Z. P. (1) oświadczenie o odrzuceniu spadku złożył notarialnie ustanowiony pełnomocnika radca prawny M. P. (2) (protokół z dnia (...) r., w sprawie o sygn. (...), SR Z.).

Spadek odrzucili zstępni A. P. (1), tj.: E. W., która złożyła w dniu (...) r. oświadczenie o odrzuceniu spadku przed notariuszem A. K. (Rep. A nr (...)); w imieniu małoletnich I. W. i M. W. (1) oświadczenie o odrzuceniu spadku przed sądem złożyli rodzice M. W. (2) i E. W. (protokół z dnia (...) r., w sprawie o sygn. (...), SR W. W.).

Spadek odrzucili zstępni Z. P. (1), tj.: A. M. (1), A. P. (2), A. P. (3), M. S. (1) oraz M. M., którzy złożyli oświadczenie o odrzuceniu spadku przed notariuszem P. Z. (Rep. A nr (...)); D. P. złożył w dniu (...) r. oświadczenie o odrzuceniu spadku przed notariuszem P. Z. (Rep. A nr (...)); w imieniu małoletniej A. M. (2) oświadczenie o odrzuceniu spadku przed notariuszem P. Z. złożył ojciec M. M. (Rep. A nr (...)); w imieniu małoletnich S. M. i H. M. oświadczenie o odrzuceniu spadku przed notariuszem P. Z. złożyła matka A. M. (1) (Rep. A nr (...)); w imieniu małoletnich M. P. (3) i W. P. oświadczenie o odrzuceniu spadku przed notariuszem P. Z. złożyła matka A. P. (2) (Rep. A nr (...)); w imieniu małoletniej I. O. oświadczenie o odrzuceniu spadku przed notariuszem A. G. złożyła matka A. P. (3) (Rep. A nr (...)); w imieniu małoletnich K. S. i L. S. oświadczenie o odrzuceniu spadku przed sądem złożyła matka M. S. (1) (protokół z dnia (...) r., w sprawie o sygn. (...), SR Z.).

Spadek odrzucili zstępni D. O. (1), tj.: A. D. (1), M. O. oraz D. O. (2), którzy złożyli oświadczenie o odrzuceniu spadku przed notariuszem M. S. (2) (Rep. A nr (...)); w imieniu małoletniej J. O. oświadczenie o odrzuceniu spadku przed notariuszem M. S. (2) złożyła matka D. O. (1) (Rep. A nr (...)).

Spadek odrzucili zstępni M. B. (1) oraz zstępni B. P., tj.: B. B., B. K. (1), R. B. oraz S. P., którzy złożyli oświadczenie o odrzuceniu spadku przed notariuszem P. Z. (Rep. A nr (...)); w imieniu małoletniej A. B. oświadczenie o odrzuceniu spadku przed notariuszem P. Z. złożył ojciec B. B.; w imieniu małoletniej B. K. (2) oświadczenie o odrzuceniu spadku przed notariuszem P. Z. złożyła matka B. K. (1); w imieniu małoletniej A. P. (4) oświadczenie o odrzuceniu spadku przed notariuszem P. Z. złożył ojciec B. P..

Sąd ustalił i zważył co następuje:

Powołanie do spadku wynika z ustawy lub z testamentu. Dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy poprzez sporządzenie testamentu albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą (art. 926 § 1 i 2 k.c.).

W myśl art. 931 k.c. w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych. W braku zstępnych spadkodawcy, zgodnie z art. 932 § 1-5 k.c., powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice. Udział spadkowy każdego z rodziców, które dziedziczy w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy, wynosi jedną czwartą całości spadku. Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych. Jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. W braku zstępnych, małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy cały spadek przypada dziadkom spadkodawcy; dziedziczą oni w częściach równych (art. 934 k.c.). Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału między dalszych zstępnych spadkodawcy.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwala na stwierdzenie, że M. P. (1) nie pozostawił testamentu, wobec czego dziedziczenie po nim nastąpiło według porządku określonego ustawą. Przy tym dla wskazania spadkobierców po nim znaczenie miały oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku po M. P. (1), składane przez jego krewnych.

Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania (art. 1015 k.p.c.). Z uwagi na datę otwarcia spadku, w stanie faktycznym sprawy ma zastosowanie art. 1015 § 2 k.c. w brzmieniu zgodnie z którym brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku. Jednakże gdy spadkobiercą jest osoba niemająca pełnej zdolności do czynności prawnych albo osoba, co do której istnieje podstawa do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia, albo osoba prawna, brak oświadczenia spadkobiercy w terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Stosownie do treści art. 640 k.p.c., oświadczenia powyższe mogą być złożone przed notariuszem lub w sądzie rejonowym, w którego okręgu znajduje się miejsce zamieszkania lub pobytu składającego oświadczenie. Mogą również być złożone w sądzie spadku w toku postępowania o stwierdzenie praw do spadku. Spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku (art. 1020 k.c.).

W chwili śmierci spadkodawca nie był żonaty oraz nie pozostawił żadnych dzieci. Ojciec Z. P. (2) nie dożył otwarcia spadku. W pierwszej kolejności zatem do spadku po nim została powołani matka i rodzeństwo spadkodawcy. Powołani odrzucili spadek. Następnie w krótkich odstępach czasu spadek poodrzucali zstępni rodzeństwa spadkodawcy, wobec czego brak jest informacji o innych spadkodawcach.

Po wydaniu orzeczenia w niniejszej sprawie, zostały dołączone do akt sprawy akta I N 79/18, z których wynika, że także w imieniu małoletnich A. D. (2) i A. D. (3) oświadczenie o odrzuceniu spadku po M. P. (1) przed notariuszem P. Z. złożyła matka A. D. (1) (Rep. A nr 1725/2018), w terminie.

O kosztach postępowania Sąd orzekł zgodnie z art. 520 § 1 kpc.