Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Zambrowie

POSTANOWIENIE

Dnia 19 stycznia 2017 r.

Sąd Rejonowy w Zambrowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Tomasz Makaruk

Protokolant: Kinga Klemarczyk

po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym w dniu 19 stycznia 2017 roku

sprawy z wniosku D. R.

z udziałem M. Z.

o podział majątku wspólnego

postanawia :

I.  Ustalić, że w skład majątku wspólnego M. Z. i D. R. wchodzą:

a)  Konsola (...) - 1.104 zł;

b)  F. (...) – 6.000 zł,

c)  Kuchenka mikrofalowa S. – 213 zł,

d)  Krajalnica marki Z. - 104 zł,

e)  Maszynka do mięsa (...) – 224 zł,

f)  Zmywarka marki (...)– 751 zł,

g)  Dywan w kuchni (...) 150 x 80 cm – 80 zł,

h)  Dywan w salonie (...) 290 x 200 cm – 359 zł,

i)  Firanki 2 sztuki – 192 zł,

j)  Firanki 2 szt. kuchenne - 67 zł,

k)  Szafki kuchenne – 3675 zł,

l)  Kanapa rogowa – 360 zł,

m)  Stół pokojowy – 937 zł,

n)  Lodówko zamrażarka marki S. -1.711 zł,

o)  Laptop H. – 690 zł,

p)  Zestaw wypoczynkowy - 778 zł,

q)  Krzesła tapicerowane 6 szt. – 756 zł,

r)  Fotele 2szt. – 328 zł,

s)  Szafa trzydrzwiowa – 1.680 zł,

t)  Komoda 5 szufladowa– 552 zł,

u)  Łóżko – 770 zł,

v)  Telewizor S. – 1.396 zł,

w)  Łóżko – 952 zł,

x)  K. o 3 drzwiach - 472zł,

y)  Łóżeczko (...) – 141 zł,

z)  Pralka (...) – 1.063 zł,

aa)  Komputer stacjonarny (...) – 2.080 zł,

bb)  Urządzenie wielofunkcyjne marki H.- 246 zł,

cc)  Rozbijacz pokosów – 3.500 zł,

dd)  Ciągnik rolniczy M. F. – 17.000 zł,

ee)  Przyczepa ciężarowa rolnicza (...)– 10.000 zł,

ff)  Udział ½ we własności samochodu O. (...) – 2.700 zł,

gg)  Trampolina – 314 zł,

hh)  Pług trzyskibowy – 5.000 zł,

ii)  Udział ½ we własności Kombajnu ziemniaczanego – 4.250 zł,

jj)  Kosiarka dyskowa F. – 14.300 zł,

kk)  Przyczepa P. – 24.000 zł,

ll)  Przyczepa asenizacyjna (...) - 20.800 zł,

mm)  Inwentarz żywy o wartości 24.475 zł,

II.  dokonać podziału majątku wspólnego D. R. i M. Z., szczegółowo opisanego w pkt I (pierwszym) niniejszego postanowienia w ten sposób, że majątek opisany w punkcie I. litera a) i b) przyznać na wyłączną własność wnioskodawczyni D. R., zaś majątek szczegółowo opisany w punkcie I litera c) do mm) przyznać na wyłączną własność uczestnikowi postępowania M. Z.;

III.  zasądzić tytułem dopłaty od uczestnika M. Z. na rzecz wnioskodawczyni D. R. kwotę 69.906 (sześćdziesiąt dziewięć tysięcy dziewięćset sześć) zł płatną w terminie 6 (sześciu) miesięcy od uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia temu terminowi płatności;

IV.  tytułem rozliczenia spłaconych długów i poczynionych nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestnika M. Z. oraz spłaconych z majątku osobistego M. Z. długów obciążających majątek wspólny zasądzić od uczestnika M. Z. na rzecz wnioskodawczyni D. R. kwotę 80.941,63 (osiemdziesiąt tysięcy dziewięćset czterdzieści jeden i 63/100) zł płatną w terminie 6 (sześciu) miesięcy od uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia temu terminowi płatności;

V.  tytułem rozliczenia pożytków zasądzić od uczestnika M. Z. na rzecz wnioskodawczyni D. R. kwotę 4.926,83 (cztery tysiące dziewięćset dwadzieścia sześć i 83/100) zł płatną w terminie 6 (sześciu) miesięcy od uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia temu terminowi płatności;

VI.  wartość przedmiotu postępowania określić na kwotę 154.020 (sto pięćdziesiąt cztery tysiące dwadzieścia) złotych, a opłatę od wniosku na kwotę 1.000 (jeden tysiąc) złotych i uznać ją za uiszczoną w całości przez wnioskodawczynię D. R.;

VII.  nakazać ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa (Sąd Rejonowy w Zambrowie) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych od:

a)  wnioskodawczyni D. R. kwotę 2.572,52 (dwa tysiące pięćset siedemdziesiąt dwa i 52/100) złotych,

b)  uczestnika M. Z. kwotę 4.572,53 (cztery tysiące pięćset siedemdziesiąt dwa i 53/100) złotych;

VIII.  ustalić, że pozostałe koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie ponoszą wnioskodawczyni i uczestnik postępowania we własnym zakresie.

Sygn. akt I Ns 231/16

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni D. R. (uprzednio Z.) wniosła o dokonanie podziału majątku wspólnego nabytego w trakcie małżeństwa z M. Z. w okresie obowiązywania ustroju wspólności majątkowej, a więc od 14 lipca 2007 r. do 8 stycznia 2015 r., z którym to dniem tut. Sąd wyrokiem w sprawie III RC 142/14 ustanowił rozdzielność majątkową pomiędzy stronami. Wskazała, iż w tym okresie strony nabyły szereg wymienionych we wniosku ruchomości, stanowiących wyposażenie mieszkania, samochody i maszyny rolnicze oraz inwentarz żywy. Domagała się także rozliczenia: nakładu z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestnika postępowania w postaci domu, ogrodzenia i oczyszczalni ścieków wybudowanych na nieruchomości stanowiącej własność uczestnika, kredytów zaciągniętych przez uczestnika przed zawarciem małżeństwa a spłaconych w trakcie istnienia wspólności majątkowej małżeńskiej, a także pożytków o wartości 50.000 zł uzyskanych z produkcji mleka i sprzedaży inwentarza żywego w gospodarstwie uczestnika za okres od dnia wyprowadzenia się wnioskodawczyni tj. od dnia 4.07.2014 r. do dnia ustania wspólności ustawowej małżeńskiej.

Uczestnik postępowania uznał wniosek co do zasady, ale podniósł również potrzebę rozliczenia wydatków, jakie poniósł, po ustanowieniu rozdzielności majątkowej, na spłatę kredytów i pożyczek zaciągniętych wspólnie przez strony w trakcie trwania ustawowej wspólności majątkowej. Wnosił też o dokonanie rozliczenia spłaty zadłużenia wynikającego z tytułu wykonawczego (sądowego nakazu zapłaty), obejmującego roszczenia wierzyciela z tytułu zobowiązań stron powstałych w czasie trwania wspólności ustawowej. Chciał także rozliczenia kwot pobranych przez wnioskodawczynię z rachunku bankowego w B. S. w Z. w okresie od 17.04.2014 r. do 27.06.2014 r. Nadto wnosił o nierozliczanie pożytków z produkcji mleka i sprzedaży inwentarza żywego w okresie od 14.07.2014 r. do 08.01.2015 r. z uwagi na fakt, że dochody uzyskiwane z tego tytułu zostały przeznaczone na bieżące utrzymanie gospodarstwa oraz spłatę wspólnie zaciągniętych kredytów. Wnosił o nierozliczanie nakładów poniesionych przez strony na spłatę kredytów zaciągniętych przez niego przed zawarciem związku małżeńskiego, jako że pieniądze te zostały przeznaczone na rozwój gospodarstwa, co w konsekwencji pozwoliło stronom uzyskiwać wyższe dochody z prowadzonej działalności rolniczej.

Postanowieniem z dnia 6 kwietnia 2016 r. sygn. akt I Ns 84/15 Sąd Rejonowy w Zambrowie ustalił, że w skład majątku wspólnego M. Z. i D. Z. wchodzą następujące ruchomości o wartości: konsola (...) – 1104 zł, samochód F. (...) – 6000 zł, kuchenka mikrofalowa S. – 213 zł, krajalnica marki Z. – 104 zł, maszynka do mięsa (...) – 224 zł, zmywarka marki (...) – 751 zł, dywan w kuchni „P. 150 x 80 cm – 80 zł, dywan w salonie(...)290x200 cm – 359 zł, firanki 2 sztuki 192 zł, firanki 2 szt. kuchenne – 67 zł, szafki kuchenne – 3.675 zł, kanapa rogowa – 360 zł, stół pokojowy – 937 zł, lodówko zamrażarka marki S. – 1711 zł, laptop H. – 690 zł, zestaw wypoczynkowy – 778 zł, krzesła tapicerowane 6 szt. – 756 zł, fotele 2 szt. – 328 zł, szafa trzydrzwiowa 1680 zł, komoda 5 szufladowa – 552 zł, łóżko – 770 zł, telewizor S. – 1396 zł, łóżko – 952 zł, komoda o 3 drzwiach – 472 zł, łóżeczko (...) – 141 zł, pralka (...) – 1063 zł, komputer stacjonarny (...) – 2080 zł, urządzenie wielofunkcyjne marki H. – 246 zł, rozbijacz pokosów – 3500 zł, ciągnik rolniczy M. F. – 17.000 zł, przyczepa ciężarowa rolnicza (...) – 10 000 zł, udział ½ we własności samochodu O. (...) – 2700 zł, trampolina – 314 zł, pług trzyskibowy – 5000 zł, udział ½ we własności kombajnu ziemniaczanego – 4 250 zł, kosiarka dyskowa F. – 14 300 zł, przyczepa P. – 24 000, przyczepa asenizacyjna „M. – 20 800 zł i inwentarz żywy o wartości 24 475 zł (w pkt I.1). W kolejnych punktach orzeczenia Sąd: ustalił nakład z majątku odrębnego M. Z. na majątek wspólny z tytułu spłaty kredytu mieszkaniowego wynikającego z umowy (...) w B. S. w Z. w kwocie 208,555,41 złotych (pkt II); ustalił nakład z majątku odrębnego M. Z. na majątek wspólny z tytułu spłaty kredytu i limitu kredytowego zaciągniętego w A. (...) w kwocie 4.143,04 zł (pkt III); ustalił nakład z majątku odrębnego M. Z. na majątek wspólny z tytułu spłaty kredytu odnawialnego na cele rolnicze w B. S. w Z. w kwocie 90.000 złotych (pkt IV); ustalił nakład z majątku odrębnego M. Z. na majątek wspólny z tytułu spłaty wspólnego zobowiązania wynikającego z nakazu zapłaty Sądu Rejonowego w Białymstoku sygn. XI Nc 7469/14 w kwocie 18417 zł (pkt V); ustalił nakład z majątku wspólnego stron na majątek odrębny M. Z. w postaci budowli na działce nr (...) położonej w S. , będącej własnością M. Z. – w kwocie 295.576 złotych (pkt VI); ustalił nakład z majątku wspólnego stron na majątek odrębny M. Z. w postaci spłaty kredytu odnawialnego zaciągniętego w dniu 30.03.2007 r. w B. S. w Z. Oddział w K. w kwocie 50.000 zł (pkt VII); wartość przedmiotu postępowania ustalił na kwotę 154020 zł (pkt VIII); dokonał podziału majątku wspólnego w ten sposób, że konsolę (...) o wartości 1104 zł i samochód F. (...) o wartości 6.000 zł przyznał na wyłączną własność D. Z. natomiast pozostałe składniki majątku wspólnego wymienione w pkt I.1 postanowienia przyznał na wyłączną własność M. Z. (tak w pkt IX); zasądził od M. Z. na rzecz D. Z. kwotę 82.136,28 zł tytułem dopłaty, płatną w terminie 14 dni od daty uprawomocnienia się orzeczenia wraz z odsetkami ustawowymi na wypadek uchybienia w terminie płatności (tak w pkt X); stwierdził, że wnioskodawczyni i uczestnik ponoszą koszty sądowe w częściach równych a ich szczegółowe wyliczenie pozostawił referendarzowi sadowemu (tak w pkt XI) oraz stwierdził, że zainteresowani ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie (tak w pkt XII).

Na skutek apelacji wnioskodawczyni D. Z. od postanowienia Sądu Rejonowego w Zambrowie z dnia 6 kwietnia 2016 r. sygn. akt I Ns 84/15 Sąd Okręgowy w Łomży postanowieniem z dnia 15 czerwca 2016 r. sygn. akt I Ca 168/16 uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach instancji odwoławczej. W uzasadnieniu postanowienia Sąd Okręgowy w Łomży wskazał na błędne utożsamianie przez Sąd I instancji zobowiązań wynikających w szczególności z faktu zaciągnięcia kredytów z podlegającymi rozliczeniu nakładami. Podniósł, iż Sąd Rejonowy nie rozpoznał istoty sprawy, albowiem nie ustalił czy i jakie środki w związku z wymienionymi w postanowieniu kredytami i pożyczką zostały faktycznie uzyskane przez zainteresowanych oraz następnie na jakie cele zostały przeznaczone konkretne kwoty pochodzące z tych środków. Polecił, aby przy ponownym rozpoznaniu sprawy, dokonać stosownych ustaleń w oparciu nie tylko o informacje banków, ale gdyby okazały się one niewystarczające, także na podstawie innych dowodów.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy w Zambrowie ustalił i zważył, co następuje:

D. z domu C. i M. Z. zawarli związek małżeński w dniu 14 lipca 2007 r.. Strony obowiązywał ustrój ustawowej wspólności majątkowej, aż do dnia 8 stycznia 2015 r., z którym to dniem wyrokiem Sądu Rejonowego w Zambrowie z dnia 29 stycznia 2015 r. w sprawie III RC 142/14 została ustanowiona pomiędzy stronami rozdzielność majątkowa. Po ślubie strony zamieszkały na stanowiącym własność M. Z. gospodarstwie rolnym, które od tego momentu wspólnie prowadziły.

Jeszcze przed zawarciem związku małżeńskiego M. Z. zaciągnął dwa kredyty w B. S. w Z. Oddział w K.: pierwszy kredyt (preferencyjny z linii „. (...)) w wysokości 286.000 zł na podstawie umowy nr (...) z dnia 7 marca 2006 r. na budowę obory, zakup urządzeń rolniczych i zakup ciągnika rolniczego. Całkowita wypłata kredytu nastąpiła 10 listopada 2006 r. i kredyt został wykorzystany zgodnie z przeznaczeniem – za uzyskany kredyt M. Z. wybudował oborę, kupił schładzarkę, hydrauliczny zgarniacz obornika, ciągnik (...). W trakcie obowiązywania ustawowej wspólności majątkowej strony postępowania spłaciły ten kredyt w wysokości 153.000 zł, w tym w okresie pomiędzy wyprowadzką D. Z. z gospodarstwa a ustaniem wspólności majątkowej kwotą 10.200 zł. Drugi kredyt, w rachunku bieżącym w wysokości 50.000 zł, został udzielony M. Z. na podstawie umowy kredytowej nr (...) z dnia 30.03.2007 r. i na dzień 14.07.2007 r. kredyt ten był wykorzystany w kwocie 39.999,99 zł. Kwota ta została przez M. Z. przeznaczona na bieżące utrzymanie zarówno siebie, jak też i prowadzonego gospodarstwa. Powyższy kredyt odnawialny w rachunku bieżącym został spłacony w dniu 31 marca 2008 r. nowym kredytem odnawialnym (...) w rachunku bieżącym w wysokości 60.000 zł zaciągniętym w dniu 31.03.2008 r.. Z kolei ten kredyt został całkowicie spłacony w dniu 7 maja 2012 r., po zaciągnięciu w tym dniu nowego kredytu odnawialnego w rachunku bieżącym w wysokości 60.000 zł. Jego spłata nastąpiła 10 maja 2013 r., po zaciągnięciu w tym dniu nowego kredytu odnawialnego w rachunku bieżącym w wysokości 70.000 zł. Spłata kredytu odnawialnego w wysokości 70.000 zł nastąpiła w dniu 9 maja 2014 r. po zaciągnięciu w tym samym dniu nowego kredytu odnawialnego w rachunku bieżącym w wysokości 90.000 zł (umowa o kredyt w rachunku bieżącym nr (...)) – zgodę na ten ostatni kredyt wyraziła także D. Z.. Zadłużenie z tego kredytu na dzień ustania wspólności majątkowej wynosiło 90.000 zł i zostało spłacone po ustaniu wspólności majątkowej przez M. Z. nowym kredytem odnawialnym w rachunku bieżącym w wysokości 92.000 zł (umowa kredytowa nr (...) z dnia 21.05.2015 r.). Jak wynika z powyższego, w czasie, w którym strony obowiązywała ustawowa wspólność majątkowa, wysokość zadłużenia w kredycie w rachunku bieżącym wzrosło o 50.000 zł – z 40.000 zł zadłużenia na dzień zawarcia związku małżeńskiego do kwoty 90.000 zł na datę ustania wspólności majątkowej. Od chwili zawarcia związku małżeńskiego do daty ustania wspólności majątkowej środki w ramach kredytu w rachunku bieżącym były przeznaczane na bieżące wydatki stron związane z życiem codziennym – zakupy spożywcze, paliwa, artykułów gospodarstwa domowego, opłaty m.in. za telefony, prąd, telewizje cyfrowe, ubezpieczenie, a także zakupy konieczne do prowadzania gospodarstwa rolnego – m.in. nawozy, pasze, ziarno, lekarstwa dla bydła.

Na takie same cele były wydatkowane także środki, jakie strony uzyskały w następstwie zawarcia przez M. Z. z A. (...) umowy nr (...) z dnia 8.01.2014 r. o pożyczkę gotówkową w wysokości 10.989,02 zł oraz umowy nr (...), z tego samego dnia, o Kartę kredytową i przyznanie limitu kredytowego w rachunku karty w wysokości 5.000 zł. Do umowy tej wydana została jedna kartą, którą małżonkowie Z. się wymieniali. Ze środków z A. (...). została między innymi zakupiona lodówka i maszynka do mięsa. W okresie między wyprowadzką D. Z. z gospodarstwa a ustaniem wspólności majątkowej zadłużenie z obydwu umów zostało spłacone w kwocie 8.258,33 zł. Po ustaniu wspólności majątkowej zadłużenie z tytułu obydwu powyższych umów, w łącznej wysokości 9.720,34 zł, zostało w całości spłacone przez M. Z. (odpowiednio do 26.01.2016 r. i 13.03.2016 r.).

W 2011 r. małżonkowie M. i D. Z. wybudowali na stanowiącej własność M. Z. działce oznaczonej numerem geodezyjnym (...), położonej w S., dom mieszkalny wraz z ogrodzeniem oraz oczyszczalnię ścieków. Wartość tych nakładów wynosi 295.576 zł. W związku z tą inwestycją małżonkowie zawarli z B. S. w Z. Oddział w K. w dniu 2 maja 2011 r. umowę nr (...) o kredyt m. (...)w wysokości 250.000 zł. W okresie pomiędzy wyprowadzką D. Z. z gospodarstwa, a datą ustania wspólności majątkowej kredyt ten został spłacony kwotą 13.888 zł. Po ustaniu wspólności majątkowej kredyt ten w całości spłacił M. Z. uiszczając z tego tytułu kwotę 208,555,41 zł.

W dniu 22 stycznia 2015 r. Sąd Rejonowy w Białymstoku w sprawie XI Nc 7469/14 wydał nakaz zapłaty, w którym nakazał M. Z. zapłacić solidarnie R. T. i A. T. kwotę 18.738,47 zł z odsetkami oraz kosztami postępowania, jako należność za nieopłacone faktury za paszę dla bydła mlecznego, wystawione w okresie od grudnia 2012 r. do lutego 2014 r. Z tego tytułu po ustaniu wspólności majątkowej M. Z. zapłacił wierzycielom kwotę 18.417 zł.

W czasie trwania wspólności majątkowej małżonkowie Z. nabyli także szereg ruchomości tj.: konsolę (...), samochód F. (...), kuchenkę mikrofalową S., krajalnicę marki Z., maszynkę do mięsa (...), zmywarkę marki (...), dywan w kuchni „P. 150 x 80 cm, dywan w salonie (...) 290 x 200 cm, firanki 2 sztuki, firanki 2 szt. kuchenne, szafki kuchenne, kanapę rogową, stół pokojowy, lodówko-zamrażarkę marki S., laptop H., zestaw wypoczynkowy, krzesła tapicerowane 6 szt., fotele 2 szt., szafę trzydrzwiową, komodę 5 szufladową, łóżko, telewizor S., łóżko, komodę o 3 drzwiach, łóżeczko (...), pralkę (...), komputer stacjonarny (...), urządzenie wielofunkcyjne marki H., rozbijacz pokosów, ciągnik rolniczy M. F., przyczepę ciężarową rolniczą (...), udział ½ we własności samochodu O. (...), trampolinę, pług trzyskibowy, udział ½ we własności kombajnu ziemniaczanego, kosiarkę dyskową F., przyczepę P., przyczepę asenizacyjną „M. o łącznej wartości 129.545 zł i inwentarz żywy o wartości 24.475 zł.

W okresie od 4 lipca 2014 r. do 8 stycznia 2015 r. M. Z. uzyskał z prowadzonego gospodarstwa rolnego pożytki w wysokości 42.200 zł, z których po pokryciu bieżących wydatków oraz opłaceniu wyżej wskazanych rat z umów kredytów i pożyczek pozostała mu kwota 9.853,67 zł, z której to kwoty nie rozliczył się z D. Z..

Pieniądze wypłacane przez D. Z. z rachunku bieżącego w okresie, kiedy M. Z. przebywał na zamkniętym leczeniu odwykowym, zostały przeznaczone na bieżące utrzymanie rodziny i gospodarstwa rolnego, naprawę ciągnika i spłatę długów obciążających małżonków Z..

Już po ustanowieniu rozdzielności majątkowej, w kwietniu 2016 r., M. Z. wziął kredyt inwestycyjny w wysokości 120.000 zł, który spłaca kwartalnie kwotą 3.700 zł. Za mleko miesięcznie otrzymuje 17.000-18.000 zł.

D. Z. po ponownym wyjściu za mąż, aktualnie nosi nazwisko R.. Nie pracuje zawodowo. Zajmuje się wychowaniem 3 dzieci. Nie pracuje również jej mąż. Rodzina zamieszkuje w wynajętym mieszkaniu.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o: częściowo zeznania stron: wnioskodawczyni D. R. (k.527v-528, k.302-302v w zw. z k. 362-362v, k.73v-74v), uczestnika M. Z. (k.528, k.302v-303 w zw. z k. 362v, k.74v), częściowo zeznania świadków: G. K. (k.271v), U. J. (k.271v-272), J. D. (k.272), K. P. (k.272-272v), J. Z. (k.292v-293v), a także informacje: (...) (k.7-11,48-49, 84-86, 187-189, 234), banków (k.35, 64-70, 87-114, 117-124, 229-230, 277-285, 295-300,371,375), Starostwa Powiatowego w Z. (k.37, 214), S. (...) w G. (k.47), faktury i paragony (k.71-72, 209, 218, 234, 376-508, 517-519), upoważnienie (k.208), dokumenty ze sprawy XI Nc 7469/14 Sądu Rejonowego w Białymstoku (k.249-267), dowody wpłat (k.268), dokumenty znajdujące się na k.291.

Ostatecznie bezsporny w sprawie okazał się skład wspólnego majątku ruchomego i inwentarza żywego zgromadzonego przez strony w trakcie trwania związku małżeńskiego, a także wartość poszczególnych jego składników oraz sposób ich podziału, które strony zgodnie przedstawiły (k. 527v). Konsekwencją uwzględnienia zgodnego stanowiska stron w tym przedmiocie, jest obciążenie uczestnika koniecznością uiszczenia z tego tytułu dopłaty na rzecz wnioskodawczyni w kwocie 69.906 zł.

Strony wspólnie ustaliły też aktualną wartość nakładu poczynionego z majątku wspólnego na stanowiącą własność M. Z. działkę oznaczoną numerem geodezyjnym (...), położoną w S., w postaci wybudowania domu mieszkalnego wraz z ogrodzeniem oraz oczyszczalnią ścieków. Wartość tych nakładów strony określiły zgodnie z opinią biegłego z zakresu szacowania nieruchomości M. S. z dnia 23 czerwca 2015 r. na kwotę 295.576 zł. Oznacza to, iż uczestnik winien zwrócić wnioskodawczyni jako równowartość połowy tego nakładu kwotę 147.788 zł. Ponadto jak wynika ze zgodnych twierdzeń stron, potwierdzonych informacjami z Banku Spółdzielczego, część pieniędzy na ten nakład pochodziła z kredytu mieszkaniowego zaciągniętego przez strony postępowania w dniu 2 maja 2011 r.. Po ustaniu wspólności majątkowej kredyt ten spłacił ostatecznie uczestnik M. Z. i uiścił z tego tytułu kwotę 208.555,41 zł (vide dokumentacja bankowa z k.291), co oznacza, iż wnioskodawczyni winna mu zwrócić z tego tytułu kwotę 104.277,70 zł.

O ile bezsporna była kwestia wspólnej odpowiedzialności stron za kredyt mieszkaniowy, o tyle takiej zgodności nie było już w odniesieniu do innych pożyczek i kredytów. Sąd Rejonowy, przy ponownym rozpoznaniu sprawy, kierując się wiążącymi wytycznymi zawartymi w uzasadnieniu postanowienia Sądu Okręgowego w Łomży, w pierwszej kolejności ustalił kiedy, komu i w jakiej wysokości zostały wypłacone środki, a następnie na co zostały przeznaczone. Przed szczegółowym wyjaśnieniem dokonanej kwalifikacji poszczególnych zadłużeń konieczne jest przywołanie treści art. 45 § 1 krio w myśl którego: każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Nie może żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności.

I tak jeśli chodzi o kredyt preferencyjny z linii Młody Rolnik, to został on udzielony M. Z. na podstawie umowy kredytowej nr (...) z dnia 7 marca 2006 r. w wysokości 286.000 zł na budowę obory, zakup urządzeń rolniczych i zakup ciągnika rolniczego. Całkowita wypłata kredytu nastąpiła 10 listopada 2006 r. (przeszło 8 miesięcy przed zawarciem związku małżeńskiego) i środki te zostały wykorzystane zgodnie z przeznaczeniem: za uzyskany kredyt M. Z. wybudował oborę, kupił schładzarkę, hydrauliczny zgarniacz obornika, ciągnik (...), a więc składniki z jednej strony nie podlegające podziałowi w toku niniejszego postępowania, a z drugiej zwiększające wartość majątku osobistego uczestnika. Stąd też, w ocenie Sądu, nie może budzić wątpliwości, iż uczestnik winien zwrócić wnioskodawczyni połowę kwoty spłaconej z majątku wspólnego na pokrycie jego zobowiązania – w trakcie trwania wspólności majątkowej kredyt ten został spłacony kwotą 153.000 zł (k.371), co oznacza, iż wnioskodawczyni należy się kwota 76.500 zł.

Podobnie należy ocenić sytuację w odniesieniu do spłaty z majątku wspólnego tej części kredytu odnawialnego w rachunku bieżącym, jaka była wykorzystana na datę zawarcia przez strony związku małżeńskiego (tj. w zaokrągleniu do 1 grosza 40.000 zł – k.375). Kredyt w rachunku bieżącym w wysokości 50.000 zł, został udzielony M. Z. na podstawie umowy kredytowej nr (...) z dnia 30.03.2007 r. i na dzień 14.07.2007 r. kredyt ten był wykorzystany w kwocie 39.999,99 zł. Kwota ta została przez M. Z. przeznaczona na bieżące utrzymanie zarówno siebie, jak też i prowadzonego gospodarstwa. Brak jest nie tylko że dowodów, ale i przesłanek wskazujących na to, że wnioskodawczyni w jakikolwiek sposób korzystała z pieniędzy pobranych przez uczestnika przed ślubem. Podkreślić należy, że ten kredyt odnawialny spłacony został poprzez zaciągnięcie nowego kredytu, który obciążał już obydwoje małżonków i dlatego z tytułu dokonanej spłaty tego kredytu przysługuje wnioskodawczyni od uczestnika kwota 20.000 zł. Jednocześnie jednak w związku z powyższym rozliczeniem całość zadłużenia powstałego z związku z kolejnymi umowami kredytu w rachunku bieżącym stanowiła wspólne zadłużenie małżonków, albowiem od chwili zawarcia związku małżeńskiego do daty ustania wspólności majątkowej środki w ramach kredytu w rachunku bieżącym były przeznaczane na bieżące wydatki stron związane z życiem codziennym – zakupy spożywcze, paliwa, artykułów gospodarstwa domowego, opłaty m.in. za telefony, prąd, telewizje cyfrowe, ubezpieczenie, a także zakupy konieczne do prowadzania gospodarstwa rolnego z którego strony się utrzymywały – m.in. nawozy, pasze, ziarno, lekarstwa dla bydła (vide zgodne zeznania stron, wyciągi z rachunku bankowego). Wysokość zadłużenia w rachunku bieżącym na datę ustania wspólności majątkowej stron wynosiła 90.000 zł (k.109-111, k.230). Zadłużenie to zostało spłacone po ustaniu wspólności majątkowej przez M. Z. nowym kredytem odnawialnym w rachunku bieżącym w wysokości 92.000 zł (umowa kredytowa nr (...) z dnia 21.05.2015 r.). Stąd też uczestnikowi przysługuje od wnioskodawczyni kwota 45.000 zł. (w związku z wzajemnym potrąceniem sum przysługujących stronom z rozliczenia tych kredytów uczestnikowi przysługuje od wnioskodawczyni 25.000 zł (45.000 zł – 20.000 zł), co daje taki sam wynik jak przyjęcie, że kredyt w rachunku odnawialnym był w istocie jeden i ostatecznie wyniósł 90.000, a spłacając go po ustaniu wspólności majątkowej uczestnik w części tj. 40.000 zł spłacił jako swój własny kredyt, a w części tj. 50.000 zł jako wspólny).

Na takie same cele, jak środki z kredytu odnawialnego w rachunku bieżącym, były wydatkowane także środki, jakie strony uzyskały w następstwie zawarcia przez M. Z. z A. (...) umowy nr (...) z dnia 8.01.2014 r. o pożyczkę gotówkową w wysokości 10.989,02 zł oraz umowy nr (...), z tego samego dnia, o Kartę kredytową i przyznanie limitu kredytowego w rachunku karty w wysokości 5.000 zł (z tych środków została zakupiona między innymi lodówka i maszynka do mięsa – vide zeznania stron). Do umowy tej wydana została jedna karta, którą małżonkowie Z. się wymieniali. Po ustaniu wspólności majątkowej zadłużenie z tytułu obydwu powyższych umów, w łącznej wysokości 9.720,34 zł, zostało w całości spłacone przez M. Z., dlatego też wnioskodawczyni winna mu zwrócić połowę tej kwoty tj. 4.860,17 zł.

Jak wynika z treści powołanego powyżej art. 45 § 1 zd. 1 krio wydatki i nakłady konieczne na przedmioty majątkowe przynoszące dochód winny obciążać majątek wspólny i to także wtedy, gdy te przedmioty majątkowe należą do majątku osobistego jednego z małżonków. Niewątpliwie zakup paszy dla bydła jest takim wydatkiem koniecznym, dzięki któremu bydło dawało mleko, a strony prowadzące gospodarstwo rolne uzyskiwały w ten sposób źródło utrzymania. Stanowisko, że nieopłacone należności za pasze, objęte nakazem zapłaty z dnia 22 stycznia 2015 r. w sprawie XI Nc 7469/14 Sądu Rejonowego w Białymstoku, stanowią dług wspólny stron postępowania jest tym bardziej zasadne, jeśli weźmie się pod uwagę, że pasza ta była przeznaczana nie tylko dla bydła stanowiącego majątek osobisty uczestnika, ale także bydła stanowiącego majątek wspólny stron (vide faktury, zeznania stron). Nakaz zapłaty dotyczył należności za paszę dostarczoną do gospodarstwa stron w grudniu 2012 r., lipcu 2013 r., sierpniu 2013 r., październiku 2013 r., grudniu 2013 r, styczniu 2014 r., lutym 2014 r., a więc w czasie kiedy strony obowiązywał ustrój wspólności majątkowej i kiedy razem prowadziły gospodarstwo rolne. Stąd też mając na uwadze okoliczność, iż uczestnik spłacił po ustaniu wspólności majątkowej to zadłużenie kwotą 18.417 zł, przysługuje mu od wnioskodawczyni kwota 9.208,50 zł.

W toku niniejszego postępowania wnioskodawczyni domagała się także rozliczenia pożytków z gospodarstwa za okres od daty jej wyprowadzenia się (4 lipca 2014 r,) do daty ustania wspólności majątkowej (8 stycznia 2015 r.). Zgodnie z art. 31 § 2 pkt 2 krio do majątku wspólnego należą w szczególności dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków uzyskane w trakcie obowiązywania wspólności majątkowej. Na posiedzeniu Sądu w dniu 27 października 2016 r. strony zgodnie ustaliły wartość dochodu z gospodarstwa rolnego w okresie 4.07.2014 r.-8.01.2015 r. na kwotę 42.200 zł, z tym zastrzeżeniem, iż kwota ta nie uwzględnia spłacanych kredytów. Jak wynika z informacji pochodzących z banków w w/w okresie uczestnik z uzyskanego dochodu spłacił kwotę 13.888 zł z kredytu mieszkaniowego (k.371), kwotę 10.200 zł z kredytu Młody Rolnik (k.102-105, 371), kwotę 2.276,90 zł z umowy o kartę kredytową (k.517) i kwotę 5.981,43 zł z umowy pożyczki w A. (...) (k.517 – w informacji Banku omyłkowo wskazano, że jest to spłata do 07.07.2015 r. zamiast do 07.01.2015 r., ale prawidłowość tej kwoty wynika z danych zawartych na załączonej do informacji płycie CD). W konsekwencji po odjęciu tych kwot dochód z gospodarstwa uzyskany w w/w okresie wynosi 9.853,67 zł, co oznacza, iż wnioskodawczyni przysługuje z tego tytułu kwota 4.926,83 zł.

W niniejszym postępowaniu uczestnik domagał się także rozliczenia kwot pobranych przez wnioskodawczynię z rachunku bieżącego w okresie kiedy przebywał na leczeniu odwykowym tj. w okresie od 17.04.2014 r. do 27.06.2014 r.. Początkowo twierdził, że wnioskodawczyni pobrała na własny użytek kwotę 80.000 zł (k.62), którą potem ograniczył do kwoty 32.700 zł, wskazując na wypłaty dokonane przez wnioskodawczynię w okresie 12.05.2014 r.-9.06.2014 r. (k.287v). Odnosząc się do tych zarzutów wnioskodawczyni zeznała, iż w czasie kiedy uczestnik przebywał na leczeniu odwykowym ona z pieniędzy jakie były i wpływały na rachunek bieżący spłacała raty za oborę, kredyty, spłaciła długi u pani K. i mężczyzny potocznie nazywanego Prezesem, kupowała paszę i nawozy, płaciła za opryski, za koszenie zapłaciła 10.000 zł, opłacała usługi weterynaryjne, za naprawę ciągnika zapłaciła 6.000 zł, wydatkowała pieniądze na bieżące utrzymanie rodziny, a także opłacała robotników. Zeznania wnioskodawczyni znajdują zasadniczo potwierdzenie w zeznaniach przesłuchanych w sprawie świadków (G. K., U. J., J. D., K. P.), którzy jednak, co oczywiste, nie są w stanie z uwagi na upływ czasu podać konkretnych kwot, ani dat w jakich otrzymywali pieniądze. Jednakże nawet świadek J. Z., matka uczestnika, potwierdziła w swoich zeznaniach, iż jak syn poszedł na leczenie odwykowe okazało się, że są bardzo duże nieopłacone rachunki („..zobaczyłam, że nie ma osypki dla bydła i zadzwoniłam do pana, który miał przywieźć osypkę od pana D., a on powiedział, że jest nieopłacone. (…) Było to zadłużenie w granicach 13.000 zł”). Podała ona także, że w maju 2014 r. naprawiany był ciągnik i za to płaciła synowa. Według wiedzy i zeznań tego świadka miesięczne wydatki na gospodarstwo to około 14.000 zł, zaś według twierdzeń uczestnika (k.362v) kwota ta wynosiła około 20.000 zł miesięcznie. Uczestnik zeznał także, że zdarza mu się wynajmować pracownika do obornika, rąbania drzewa (k.528). Dodatkowo wskazać należy, że za wiarygodnością twierdzeń wnioskodawczyni o tym, iż przed pójściem na leczenie odwykowe uczestnik zaniedbywał gospodarstwo i zadłużył je świadczą też złożone przez niego faktury ze sprawy XI Nc 7469/14 Sądu Rejonowego w Białymstoku. Zauważyć też należy, iż wypłaty kwestionowane przez uczestnika, to nie była jedna duża wypłata, ale kilka mniejszych. Ich kwoty odpowiadają zeznaniom wnioskodawczyni i świadka J. Z. odnośnie kwot przeznaczonych na naprawę ciągnika, koszenie, spłatę zadłużenia u dostawcy. Podkreślić przy tym należy, iż wypłacane kwoty nie były czymś nadzwyczajnym w prowadzonym przez strony gospodarstwie rolnym, o czym świadczy wydruk z konta, a zwłaszcza wynikająca z niego okoliczność, iż sam uczestnik w okresie od 14 do 25 lipca wypłacił z tego konta 17.900 zł (10.000 zł, 5.000 zł, 2.900 zł), nie licząc dokonywanych przelewów. Dlatego też, w ocenie Sądu, mając na uwadze całokształt okoliczności sprawy, należy uznać za wiarygodne zeznania wnioskodawczyni, iż pieniądze jakie wypłacała z rachunku bieżącego w czasie pobytu uczestnika na leczeniu odwykowym przeznaczała na bieżące utrzymanie gospodarstwa – sam uczestnik nie twierdził nawet, iż w okresie późniejszym musiał regulować powstałe wówczas zadłużenie.

Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności oraz dowody uznane przez Sąd za wiarygodne, łączna należna wnioskodawczyni dopłata wynosi 155.774,46 zł. W ocenie Sądu natychmiastowa zapłata takiej kwoty przez uczestnika nie jest możliwa, ale mając na uwadze posiadany przez niego majątek, wysokość miesięcznego dochodu oraz jego zdolności kredytowe, w terminie sześciu miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia będzie on w stanie uzyskać pieniądze na uiszczenie dopłaty, co z kolei umożliwi wnioskodawczyni nabycie mieszkania, w którym zamieszkają także dzieci stron. Należy mieć także na uwadze, iż od ustania wspólności majątkowej stron minęło już przeszło 2 lata, a sam uczestnik deklarował częściową spłatę już do 31.12 2015 r. (wniosek o rozłożenie na raty k.61).

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 1 kpc, jednocześnie obciążając strony w częściach równych kosztami sądowymi (wnioskodawczyni uiściła 1.000 zł opłaty od wniosku i 1.000 zł opłaty od apelacji).